Over het perspectief voor Centrum Oost gaven bewoners, ondernemers, gebiedseigenaren, organisaties en andere betrokkenen hun advies. Hoe ging dat?
Een belangrijke pijler van MAAK.Zaanstad is het gesprek in en met de stad. Zaanstad maken we samen: doel is dan ook om een breed palet aan Zaankanters mee te laten doen met de ontwikkeling van de stad. Dan gaat het over alle leeftijdsgroepen, culturele achtergronden en opleidingsniveaus. Hoe diverser de groep bewoners die meedoet, hoe beter we rekening kunnen houden met de belangen en ideeën van alle bewoners. Op deze pagina een overzicht van hoe de gemeente dit gesprek met de stad vormgaf rond het perspectief voor Centrum Oost én wat het opleverde.
De MAAK.Zaanstad-gebieden zijn heel divers en zelfs binnen de gebieden zijn de verschillen groot. Daarom is de manier waarop we inwoners, ondernemers en organisaties uit die gebieden betrekken bij de ontwikkeling van het gebied verschillend. Bij de keuze hoe we mensen betrekken, gebruiken we het zogenaamde ‘afwegingskader interactieve beleidsvorming’. Dit document is in 2009 door de raad vastgesteld. De afweging hoeveel invloed de gemeente(raad) zelf houdt op beleid en in hoeverre met betrokkenen wordt samengewerkt, maken we zoveel mogelijk voordat we beginnen aan een project of programma.
Voor elk van de MAAK.gebieden is dus ook vooraf een participatie-aanpak gemaakt. Hierin is het niveau van de participatie vastgelegd. Voor het gebied Centrum Oost is het niveau vastgesteld op Adviseren. In dit gebied vond de gemeenteraad het algemeen stedelijk belang groot: het gebied is of wordt een centrumgebied voor heel Zaanstad en wordt door alle Zaankanters gebruikt. Daarom heeft de gemeenteraad de keuze gemaakt om alle reacties op het perspectief van alle belanghebbenden zorgvuldig af te wegen om vervolgens zélf een beslissing te nemen.
Raadsleden in het MAAK.pand aan de Peperstraat
Bijeenkomst in de Oostzijderkerk in mei 2018
In de perspectieffase zijn een Klankbordgroep en een Adviesgroep opgericht. In de Klankbordgroep overleggen ambtenaren met bewoners en ondernemers vanuit verschillende delen in en rondom het gebied Centrum Oost inhoudelijk over de toekomst van het gebied. De Adviesgroep bestaat uit wethouders, verschillende raadsleden, bewoners en ondernemers die meedenken over het proces en hoe dat zorgvuldig vorm te geven.
In deze fase kwam er ook een vervolg op de eerste buurtwandeling (“schouw”) met belangstellenden uit het gebied en medewerkers van de gemeente.
Er is een leegstaand pand in de Peperstraat in gebruik genomen om het projectteam meer zichtbaar en toegankelijk te maken voor gesprek, met vaste inloopspreekuren en als locatie voor overleggen en bijeenkomsten.
In de perspectieffase is ook met pand- en grondeigenaren gesproken over de ideeën in het perspectief. Het is belangrijk om te weten hoe zij hierover denken. Een belangrijk deel van de realisatie van de kwaliteitsverbetering in het gebied hangt af van hun initiatieven en medewerking. Uiteindelijk gaat het in de afweging natuurlijk om de vraag wat het beste is voor de toekomst van het gebied, en niet alleen om de zakelijke belangen van pandeigenaren/ontwikkelaars. Wanneer zij enthousiast zijn over de in het perspectief geschetste richting, helpt dat wel om zo snel mogelijk de gewenste beweging in het gebied op gang te brengen.
Dat geldt ook voor andere partners: ook met andere professionals, zoals medewerkers van woningcorporaties en huisartsen, vonden gesprekken plaats. En aan het perspectief werd gewerkt in onderwijsprogramma’s met o.a. basisschool Herman Gorter en met de Hogeschool van Amsterdam, om ook jonge Zaankanters te betrekken.
Op verschillende momenten is op openbaar toegankelijke gelegenheden voor een breed publiek gesproken over het perspectief. Zowel op een grotere bijeenkomst in de Oostzijderkerk op 22 mei 2018 als bij wekelijkse inloopspreekuren, speciale inloopmomenten, via online participatietool “praatmee” en op social media hebben mensen hun suggesties gedeeld.
Om het gesprek over de toekomst – voor veel mensen erg abstract en ‘ver van hun bed’ - te voeden, maakten we gebruik van de thema’s die ook in de toekomstige gemeentelijke omgevingsvisie centraal gaan staan. We bespraken de invulling per deelgebied (Burcht, Zuiddijk, Prins Hendrikkade, Klauwershoek, Peperstraat) en zetten een vogelvluchtbeeld met een mogelijk fysieke inrichting voor 2040 in als ‘praatplaat’.
Aanvankelijk waren twee bredere gespreksrondes voorzien: een om de uitgangspunten voor het perspectief compleet te krijgen (in mei), en een om het concept-perspectief aan te vullen en van opmerkingen te voorzien (in juli). Bij de ronde in juli sprak een aantal bewoners onvrede uit over de korte reactietijd die ze in deze vakantieperiode ervoeren. Daarom is een extra ronde ingelast in september, om met de stad te delen hoe de input op het concept-perspectief tot op dat moment was verwerkt, en om daarop nog de laatste feedback te krijgen.
De Adviesgroep bij de start van de perspectieffase. Na de verkiezingen werd de samenstelling gewijzigd.
Still uit een van de filmpjes die zijn gemaakt over Centrum Oost, rond de opening van het nieuwe MAAK.pand aan de Peperstraat
Bijeenkomst in de Oostzijderkerk in mei 2018
Over een aantal uitgangspunten zijn veel opmerkingen gemaakt, over andere minder. Bij de inloop in juli was duidelijk te zien dat het aantal positieve en het aantal kritische reacties elkaar redelijk in evenwicht houdt. Meestal waren de reacties ook vrij eensluidend, op enkele onderdelen waren de reacties juist erg tegenstrijdig. Met name over de beste invulling voor de Burcht lopen de meningen sterk uiteen. Hieronder benoemen we wat de opbrengst was voor de hoofdonderwerpen in het perspectief tot nu toe.
Bij de inloop in juli was duidelijk te zien dat het aantal positieve en het aantal kritische reacties elkaar redelijk in evenwicht houdt.
Tekenaar Olivier Rijcken vertaalde de soms ingewikkelde gespreksthema's naar tekeningen en vulde die aan tijdens de gesprekken.
Ook scholieren van de Herman Gorterschool tekenden hun ideale toekomstbeeld voor Centrum Oost.
Boven en onder: een aantal keren trokken ambtenaren, handhavers, bewoners en ondernemers samen door de wijk voor een 'buurtschouw'. Helaas zonder veel geluk met het weer: koud en nat.
Boven en onder: inloopmomenten in het MAAK.pand aan de Peperstraat
Opmerkingen en aanvullingen op de uitgangspunten voor het perspectief